Een groot deel van alle gefabriceerde zonnepanelen ter wereld komt inmiddels uit Azië. Het belang van zonnestroom voor de energietransitie in combinatie met de introductie van de volgende generatie zonnepanelen maakt dat het de hoogste tijd is om de productie weer naar ons continent te halen. Denk aan modules die onzichtbaar in gebouwen, vervoer en infrastructuur te verwerken zijn en een hoog rendement hebben. Kansen te over voor de Nederlandse en Europese maakindustrie.
Samenwerking nodig
Om grootschalige productie van zonnecellen en modules in Europa, met een sterke Nederlandse inbreng, mogelijk te maken is behalve een hoge opbrengst veel meer nodig. De kosten van de productie moeten nog verder omlaag, het concept mass customization voor integratie moet werkelijkheid worden met circulariteit als belangrijke randvoorwaarde. Deze ambities tot een succes maken vergt verregaande samenwerking tussen kennisinstellingen, bedrijven en overheden over de gehele waardeketen.
Regionale aanpak in Noord-Brabant
In de regio Brabant wordt al hard gewerkt aan realisatie van deze innovatieve maakindustrie. De Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), kennisinstellingen en bedrijven ontwikkelen concepten, gesteund door de provincie Noord-Brabant, om in deze omgeving fabrieken te realiseren met de nieuwste technologie. We bouwen hierbij verder op ambitieuze innovatieprogramma’s en dit staat naast ambitieuze plannen zoals het grote consortium van Nederlandse zonnebedrijven SolarNL. TNO helpt bedrijven in de maakindustrie innovatieve producten te ontwikkelen, te fabriceren, bestaande producten of processen te verbeteren en nieuwe markten te betreden.
Zo'n fabriek moet nieuw elan geven voor Europa, te beginnen in Brabant, om te laten zien: hier kunnen we ook solarproducten maken.
Webinar 9 september 2024: Zonne-energie in Brabant
De provincie Noord-Brabant wil grootschalige zonne-energie-industrie terugbrengen naar Nederland. Het doel: een fabriek van 2 GW in 2027-2028 met nieuwe zonnetechnologieën. Benieuwd naar de kansen voor de maakindustrie en bouwsector?
Van importeur naar exporteur
Een nieuwe generatie zonnemodules, waaraan TNO momenteel belangrijke bijdragen levert, gaat het komend decennium het verschil maken. Simpele, goedkope vaste panelen gaan plaats maken voor nieuwe typen zonnepanelen die nagenoeg of geheel onzichtbaar in allerlei materialen in elk gewenst formaat en vorm te zijn verwerken en hierdoor goed integreerbaar zijn in daken, gevels, ramen en auto’s. Dan is er in potentie enorm veel meer oppervlak voor het opwekken van energie te gebruiken.
Mass customization, op maat gemaakte producten massaal vervaardigen, is de toekomst van integreerbare zonne-energie. Door het creëren van een pv-ecosysteem om deze high-end producten in Europa te fabriceren, met Nederland als belangrijke bron als leverancier van kennis, apparatuur, halffabrikaten en van het eindproduct, is een brede markt aan te boren. Van importeur naar opties voor exporteur.
Zonnecellen slim combineren
Grootschalige productie van cellen en modules in Nederland is mogelijk. Onze kracht ligt in het bedenken van innovatieve concepten die het bedrijfsleven verder kan industrialiseren en vervolgens kan vermarkten. TNO heeft een unieke kennispositie als het gaat om het slim combineren van zonnecellen tot een zonnepaneel in elk gewenste vorm, formaat, kleur en dat verwerken in bouwelementen.
Podcast: solar maakindustrie terug naar Brabant
Ooit liep Nederland voorop met solartechnologie, maar het was China dat een succesvolle solarindustrie opzette. Ongeveer 3 van elke 4 zonnepanelen in Nederland komt uit China. Maar dat gaat veranderen, want Brabant komt met een oplossing. TNO-expert Peter Toonssen gaat hierover in gesprek met Paul Gosselink van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) en Yuri van Bergen, directeur bij BouwhulpGroep.
Strategische waardeketen
Inmiddels heeft de Europese Commissie de sector zonne-energie tot strategische waardeketen aangemerkt. Dicht bij huis produceren voorkomt het over wereldzeeën verschepen van zonnepanelen, wat vervuiling en transportkosten scheelt. Ook is de energie-mix in Europa schoner dan in vele andere regio’s op aarde wat de CO2-voetafdruk van zonnepanelen, die is al goed, verder verbetert.
Het maakt ons ook minder afhankelijk van bepaalde landen of regio’s. We hebben hier bovendien alles in huis, namelijk hoogwaardige kennis, innovatiekracht en geavanceerde bedrijven waarmee we weer een belangrijke speler in de productie van zonnecellen en -modules kunnen worden.
Versnellen en opschalen zonne-energie
De eerste stappen zijn al gezet met onder meer de lancering van het European Solar Initiative, gesteund door de Europese Commissie. Versnellen en opschalen is het devies. Ook zijn bedrijven in verschillende Europese landen bezig om de productie van zonnecellen en zonnepanelen uit te breiden en zijn nieuwe bedrijven actief om productie op te gaan starten.
Toonaangevend blijven
Nederland is al langer toonaangevend in het ontwikkelen van innovatieve technologieën op het gebied van zonnestroom. We hebben baanbrekend werk verricht als het gaat om kristallijn silicium en de laatste jaren ook op het gebied van dunnefilm en tandems: het stapelen van zonnecellen om zo de opbrengst te verhogen.
