Zo’n vijftien jaar geleden zag in Oss op het huidige Pivot Park een bijzonder molecuul het licht. Hoe klein ook, enkele jaren later zou dit molecuul de basis vormen voor een medicijn van Acerta Pharma tegen een bepaalde vorm van bloedkanker. Een middel dat een beter leven zou inluiden voor duizenden leukemiepatiënten wereldwijd. Een verhaal te mooi om onvermeld te laten.
In opdracht van BOM (Brabantse Ontwikkelings Maatschappij) is een documentaire gemaakt die dit verhaal vertelt vanuit een unieke invalshoek. Founders en betrokkenen van het eerste uur blikken terug op deze betekenisvolle biotech startup-rollercoaster. Met een deal van bijna 6,5 miljard was Acerta een financieel succesvolle investering met een grote maatschappelijke impact. Op dinsdag 21 mei ging in Oss de documentaire ‘Bloed kruipt waar het niet gaan kan' in première.
Ontslagronde Organon
Een prachtig inkijkje in de bijzondere ontstaansgeschiedenis van Acerta Pharma. Want, hoe zat het ook eens weer. Het farmaceutisch avontuur van Acerta Pharma begon met de grote ontslagronde (2500! banen) bij Organon. Aanvankelijk een drama voor Noord-Brabant, maar ook het begin van veel moois. Het was ook het moment waarop verschillende partijen waaronder het ministerie van Economische Zaken, de provincie Noord-Brabant, gemeente Oss en BOM de handen ineen sloegen om te komen tot een reddingsplan. Uiteindelijk leidde dit onder meer tot de oprichting van life sciences campus Pivot Park.
Documentaire: 'Bloed kruipt waar het niet gaan kan' - Acerta: een farmaceutisch avontuur
Onderdeel van dit reddingsplan was ook het ‘scouten’ van innovatieve ideeën en innovatieve ondernemers in het personeelsbestand van Organon. Een taak van BOM. Eén van de ‘vondsten’ was het duo Allard Kaptein en Tjeerd Barf. Zij werkten bij Organon al met vele collega’s aan de ontwikkeling van een kandidaat-medicijn voor de behandeling van auto-immuunziekten en bepaalde vormen van bloedkanker. Door strategische keuzes binnen MSD werd het werk aan het eind van 2009 niet doorgezet.
Allard Kaptein: “Een onderzoeksplan opstellen is heel wat anders dan een bedrijf opzetten vanuit een wetenschappelijk idee. Met hulp van BOM en haar netwerk hebben we onze ideeën kunnen omzetten naar een businessplan. Dat heeft ons enorm geholpen onze wetenschappelijke ideeën te valoriseren.”
Veelbelovende resultaten
In 2013 schuiven BioGeneration Ventures en BOM via het Life Sciences & Health Fund B.V. aan als aandeelhouders van Acerta Pharma, inclusief een financiële injectie van een drietal Amerikaanse investeerders. Acerta Pharma werkt en test verder, doet klinische studies. Het bedrijf ziet veelbelovende resultaten bij de eerste patiënten, die bevestigen wat ze altijd dachten: dit kandidaat-medicijn werkt.
Om op te schalen zijn grote farmaceutische bedrijven nodig, en al snel toont een aantal van hen interesse. In 2015 besluit het team van Acerta Pharma om (een deel van) hun bedrijf te verkopen aan het Zweeds/Britse farmacieconcern AstraZeneca. Om het product zo snel mogelijk richting registratie te krijgen. AstraZeneca neemt het bedrijf uiteindelijk voor 6,5 miljard dollar over. Een uitstekende deal, niet alleen vanwege de financiële opbrengst, maar ook omdat goed nieuws voor alle mensen die er inmiddels werkten én voor Oss als talentmagneet.
Ria Hein, programma manager BOM “Als ontwikkelpartner en investeerder van het eerste uur zijn we trots op de ontwikkeling die Acerta Pharma – en andere jonge ex-Organon-bedrijven zoals Innatos, Bioconnection en Glycostem en Bionovion - op Pivot Park in Oss doormaken.”
Eind oktober 2017 keurde de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) Acerta’s geneesmiddel goed voor de behandeling van patiënten met mantelcel lymfoom en in 2019 voor de behandeling van chronische lymfatische leukemie. Per 1 februari 2023 is het medicijn in Nederland opgenomen in het basispakket van zorgverzekeraars, voor de behandeling van chronische lymfatische leukemie. Inmiddels wordt het middel ingezet voor de behandeling van tienduizenden patiënten wereldwijd.
In 2024 werken er ruim 110 mensen in de R&D bij Acerta Pharma, gericht op het ontwikkelen van nieuwe medicijnen voor hematologische ontwikkelingen. Ondernemers Tjeerd en Allard zijn zelf ondertussen niet meer betrokken bij Acerta Pharma, maar ze zetten hun ideeën en ondernemerschap wél nog actief in, onder andere in het Brabantse Life Science & Health innovatie-ecosysteem. Allard is op dit moment actief betrokken bij drie startups, alle drie gevestigd op het Pivot Park in Oss, één wordt mede door BOM gefinancierd. Ook Tjeerd is betrokken bij verschillende startups, met name in Leiden en Oss.
