We beleven een energierevolutie. Het klassieke energiemodel moet herzien worden door de toenemende decentrale energieproductie, netcongestie, black-out risico’s, “van het gas af” en klimaateisen. De energiekosten en de energieproductie zijn onzeker voor elke consument. Vlaanderen en Nederland doen verwoede pogingen om het energieprobleem te verhelpen. Smart Energy Link (SEL) is een initiatief van verschillende provinciale ontwikkelingsmaatschappijen (POM) in Vlaanderen, de provincie Oost-Vlaanderen, en in Nederland de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) en de gemeenten Breda en Middelburg, ondersteund door het Europese Interreg programma.
Smart Energy Link
Van september 2017 tot en met december 2022 loopt het project Smart Energy Link (SEL), mede gefinancierd door Europa via het EFRO fonds en de Provincie Noord-Brabant. Het doel is een “Lokaal Smart Grid” methodiek te ontwikkelen voor het sturen van energiestromen en dit in de praktijk te demonstreren. Op basis van de resultaten wordt de methodiek geoptimaliseerd en kan er overgeschakeld worden naar brede implementatie. Uniek hierbij is dat het smart grid slaat op alle types van energiestromen. Aandacht is daarbij op 5 punten:
- Hernieuwbare energieproductie versneld realiseren
- Energiestromen sturen in lokale Smart Grids
- Het potentieel van energie hotspots valoriseren
- Het optimale energiemodel opzetten
- Geloofwaardigheid realiseren door schaalgrootte
Via Smart Energy Link worden dus verschillende energiegemeenschappen gecreëerd in Vlaanderen en Nederland waarbij de methodiek getoetst wordt. De BOM neemt samen deel met de Bio Energie Centrale Cuijk.
Deelname BOM
Met klimaatneutrale energieoplossingen worden we in Brabant steeds minder afhankelijk van olie en gas. De BOM zet in op fossielvrij opgewekte elektriciteit en warmte, energiebesparing in gebouwen & productieprocessen en de ontwikkeling van nieuwe technieken die ons helpen in Brabant de CO2-uitstoot te verminderen en de energietransitie te versnellen. Dit project sluit aan bij de maatschappelijke transitie naar fossielvrij leven met 0% CO2 uitstoot. Binnen het project SEL realiseren we een geloofwaardige en navolgbare demonstratie via de Bio Energie Centrale Cuijk. Zo dragen we als BOM bij aan CO2-reductie in Brabant en bouwen we een energie hotspot uit in directe samenwerking met het bedrijfsleven (incl. netbeheerder). Er is ingezet op innovatie, grensoverschrijdend ondernemen en het versterken van de economie in Nederland/Noord-Brabant.
Profiel Bio Energy Centrale Cuijk (BECC)
De BECC is in 2015 herstart na een stop van 5 jaar, heeft een capaciteit van 25 MW en gebruikt biomassareststromen als brandstof, met name snoeihoutchips. BECC is gevestigd op industrieterrein Haven Cuijk met als buren Essity, Berry en sinds 2020 Duynie.
De Provincie Noord-Brabant en BOM zien het Industrieterrein Haven Cuijk als een belangrijk voorbeeldproject in de energietransitie en vergroening van de industrie. Want op het terrein is een biomassacentrale (BECC) aanwezig die groene stroom en groene warmte produceert én zijn grote industriële bedrijven bevestigd die voor aanvang van de projecten veel meer fossiele brandstof gebruikten. De combinatie hiervan met een Smart Grid zal leiden tot sterke vergroening, energie- en CO2-reductie van deze bedrijven.
SEL, BOM en BECC
BOM heeft met haar SEL budget in 2018 en 2019 onderzoeken laten doen naar aanvullende mogelijkheden die een “Lokaal Smart Grid” biedt. De studies hebben aangetoond dat:
- De BECC meer Groene Warmte en Groene Stroom kan leveren aan de omliggende bedrijven
- Een slimme tool is ontwikkeld en getest om de energiestromen optimaal naar productie en afname, energie-efficiëntie, duurzaamheid en kostenefficiëntie te sturen.
- De warmtelevering is minder geschikt voor de snelle wisselingen op de elektriciteitsmarkt: een e-boiler en/of grote batterij zou dit wel mogelijk maken. Er moet gestuurd worden op netcongestie/onbalans, gecombineerd met geoptimaliseerde gebalanceerde warmtelevering.
- Het onderhoudsmanagement verbeterd is (van brandjes blussen naar proactief werken)
Dit betekent een jaarlijkse CO2-uitstoot reductie van 8.000 ton vanuit warmtegebruik en 56.000 ton vanuit groene stroomverbruik. Daarnaast levert dit een reductie van 100.000 m3 op aardgasgebruik. Ook heeft Duynie zich in 2020 gevestigd naast BECC en opereert zijn processen met stoom en heet water van BECC én zonder gas.
BECC via project partner light onderdeel van SEL geworden
BOM heeft BECC in 2019 en 2022 via de project partner light (PPL) constructie onder BOM gekoppeld in het SEL project. De penvoerder, Provinciale Ontwikkelmaatschappij Oost-Vlaanderen, heeft daarbij actieve ondersteuning geboden. Europa heeft via Interrreg Vlaanderen-Nederland ruim €300.000,- bijgedragen aan de ruim €7.5 miljoen aan investeringen van BECC in warmteleidingen en pompen (incl. retourcondensaat) en de aanleg van een slim batterijsysteem.