Eerder deze maand zette ASML een handtekening onder een intentieverklaring voor uitbreiding op Brainport Industries Campus (BIC) Eindhoven. Dat een boegbeeld als ASML zich hier nu wil vestigen, vindt John Blankendaal, directeur van Brainport Industries, “geweldig nieuws". Maar, waarschuwt hij, de campus moet er wel voor waken dat BIC niet alleen de vestigingsplaats voor ASML wordt – het is namelijk veel meer dan dat.
Waar ASML op locaties in Duitsland, Zuid-Korea en China alle ruimte krijgt om te groeien, wordt het rondom het hoofdkantoor in Veldhoven steeds krapper. Te krap om de plannen die het bedrijf heeft, uit te voeren. Zeven kilometer verderop ligt een stuk grond waar nog wél volop mogelijkheid bestaat om te groeien.
Ook Edward Voncken, ceo van KMWE, vindt het belangrijk dat ASML de keuze maakt om in de regio te groeien en niet ergens anders. “Door zich hier te vestigen, geeft het een duidelijk signaal en trekken ze de hele regio mee. Bovendien zal ASML ook weer nieuwe partijen aantrekken. Maar, het is van belang dat het ecosysteem dat we hier hebben opgebouwd, niet nietig wordt ten opzichte van een techgigant als ASML.”
‘Overdekt winkelcentrum’
Op de vraag wat BIC kenmerkt, heeft Voncken een duidelijk antwoord. “Het is een overdekt winkelcentrum voor techniek waar bewoners elkaar heel makkelijk kunnen opzoeken.” KMWE is toeleverancier van hightech modules en -systemen. Het bedrijf, met inmiddels duizend werknemers, was een van de initiatiefnemers van BIC en vestigde zich er in 2019 als eerste.
Het idee achter het ontstaan van BIC is simpel; er was behoefte aan een echte maakcampus. Voncken: “Na de crisis van 2008 hebben we ons in Brabant afgevraagd: wat is de toekomst van de maakindustrie? Uit dat onderzoek kwamen veel uitdagingen naar voren die we alleen konden oplossen door samen te werken. Rond die tijd groeide bij KMWE de behoefte om verschillende afdelingen onder één dak samen te brengen en te moderniseren op een nieuwe locatie. Zo is de basis gelegd voor BIC.”
Een plek waar alles en iedereen samenkomt
Fast forward naar 2024. BIC is uitgegroeid tot een plek waar de hele toeleveringsketen van de maakindustrie vertegenwoordigd is. Belangrijk is dat er ruimte is voor een gevarieerd scala aan bedrijven en het onderwijs, aldus John Blankendaal, directeur van Brainport Industries. “We doen ons best om alles en iedereen hier te laten samenkomen. Van kleine startups tot grote productiebedrijven, en van leveranciers tot hbo- en mbo-opleidingen.”
Dat het hele ecosysteem vertegenwoordigd wordt op BIC, vindt ook Frits Hoeve, programmamanager bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM), cruciaal. “In de hightechsector zijn de producten die we ontwikkelen dermate complex, dat bedrijven het niet alleen kunnen. Het succes van ASML wordt bepaald door prestaties in de hele keten. 85% van de onderdelen die ASML nodig heeft om de chipmachines te maken, worden geleverd door de keten.”
BIC Noord
Gemeente Eindhoven en ASML gaan de komende tijd onderzoeken of BIC geschikt is voor de doorontwikkeling die de chipgigant wil maken. Vorig najaar vroeg de chipmachinemaker al aan de gemeente of uitbreiding op BIC een mogelijkheid was. Het bedrijf wil graag dichtbij de hoofdlocatie – waar R&D, productie en serviceafdelingen zijn gevestigd - in Veldhoven blijven.
ASML verwacht 20.000 nieuwe banen te creëren – op dit moment werken er in Nederland 20.000 mensen bij het bedrijf, wereldwijd zijn dat er 43.000. Brainport Eindhoven houdt rekening met in totaal ruim 70.000 nieuwe banen tot 2040. ASML zou zich vestigen op wat in de schetsen wordt aangeduid als ‘BIC 3 tot en met BIC 6’. Nu wordt gesproken over ‘BIC Noord’.
‘Sjakie in de Chocoladefabriek’
Stefan Rink, medeoprichter van AM Flow, levert oplossingen om adaptieve 3D-printprocessen van A tot Z te automatiseren. “We zijn begonnen op het marineterrein in Amsterdam. Toen duidelijk werd dat we ook de robotica kant zelf gingen ontwikkelen, heb ik direct bij BIC aangeklopt. Ondernemers in robotica en automatsering voelen zich op deze plek Sjakie in de Chocoladefabriek. Op veel plekken praten ze over samenwerken, maar hier gebeurt dat ook echt.”
Dat komt volgens Rink onder andere door de openheid van de blikvanger van de campus: het grote glazen BIC-gebouw van 100.000m2 waarin sinds de opening in 2019 ruim 50 bedrijven en 3 onderwijsinstellingen zijn gehuisvest. Dagelijks komen er ruim 2500 mensen over de vloer. “Iedereen zit hier met de deur open onder één dak. Als wij een vraag heb die we niet kunnen oplossen, lopen we vijftig meter verderop het kantoor binnen van een expert in automatisering.”
Die open structuur zorgt ervoor dat er vaak groepen over de loopbrug langs de oplossing van AM-Flow lopen. Zo raakte Rink onlangs in gesprek met mensen van ASML. “Zij liepen langs onze opstelling en waren meteen geïnteresseerd. Bij ASML worden de cleanrooms gerund door mensen; onze oplossing kan dat proces automatiseren. We zijn nu aan het kijken of we ze daarbij kunnen helpen.”
Het grote voordeel is dat er ook veel studenten op de campus rondlopen, vindt Voncken. “Opleiding en productie zitten hier heel dichtbij elkaar. Studenten kunnen hier makkelijk hun stage en afstudeerprojecten doorlopen. Dat zorgt ervoor dat wij makkelijker mensen vinden en kunnen binden aan ons bedrijf.”
High complexity, low volume
Daarnaast zorgen de inhoudelijke programma’s en samenwerkingsverbanden ervoor dat de campus meer is dan alleen een plek waar bedrijven zich vestigen. Het innovatieprogramma Fabriek van de Toekomst van de provincie Noord-Brabant is daar een voorbeeld van. Hoeve was er programmamanager. “Het doel was om innovatie te stimuleren bij kleine en grote bedrijven in samenwerking met onderwijs. Dit soort projecten zijn de smeerolie tussen alle partijen die zich hier vestigen.”
Formeel is het project geëindigd, maar een groot aantal van de onderwerpen kreeg een vervolg in een nationaal programma: NXTGEN hightech. Twee van de programmalijnen– smart connected networks en autonome fabriek zuid - draaien op BIC onder toeziend oog van Hoeve. Daarnaast zijn er verschillende experience centers ingericht om contact tussen partijen in stand te brengen en werken studenten en bedrijven in workshopruimtes samen aan concrete oplossingen.
“Op klanten en derden heeft BIC een heel positief effect”, weet Voncken. “Zo’n omgeving kun je als bedrijf zelf nooit creëren. De campus geeft ons een bepaalde exposure die we anders nooit hadden gehad.” Dat geldt ook voor startup AM Flow. Rink: “Je krijgt hier als startend bedrijf de kans om zij aan zij te werken met grote bedrijven. Zonder BIC waren wij nooit geweest waar we nu zijn. Juist het feit dat kleine, middelgrote en grote bedrijven hier op hun eigen tempo en met hun eigen risicoprofiel gezamenlijk een innovatie ontwikkelen, is de kracht van BIC.”
Tekst: Aafke Eppinga, Innovation Origins
Foto:© Bram Saeys
Deze tekst is eerder gepubliceerd op de website van Innovation Origins
